UYUZ (SCABİES)

Tüm vücutta yaygın kaşıntıya yol açan paraziter bir hastalıktır. Kişiden kişiye yakın temas ile bulaşır. Daha çok kötü hijyen koşullarında ve kalabalık ortamlarda yaşayanlarda görülür. Temastan 2-6 hafta sonra şikayetler ortaya çıkar.

En tipik özelliği geceleri artan, kişileri uyutmayacak kadar şiddetli olabilen kaşıntıdır. Kaşıntının nedeni deriye giren parazitin salgıladığı maddelere karşı gelişen bir hipersensitivite reaksiyonudur. Hastalık özellikle deri ısısının daha yüksek olduğu kıvrım bölgelerinde yerleşir. El parmak araları, dirsek iç yüzleri, el bilekleri, kasıklar, koltuk altı ve göbek çevresi erişkinlerde en sık tutulan alanlardır. Çocuklarda hastalık avuç içi, ayak tabanı ve yüz dahil tüm vücudu etkileyebilir. Hastalık uzun süre sadece kaşıntıyla seyredebileceği gibi kaşınan bölgelerde travmaya bağlı çizikler, kırmızı kabarıklıklar oluşabilir.

Kaşıntı için hekime başvuran hastalarda gece kaşıntısı tipiktir. Antihistaminik ilaçlara yanıt alınamaz. Hastalığın tanısı çoğu zaman hastanın yakınmalarından yola çıkılarak konulur. Deriden alınan örneklerde de paraziti görmek mümkün olabilir. Ancak etkenin görülememesi tanıyı değiştirmez. Hastanın öykü ve muayenesine dayanarak tedavi planlanır.

Tedavide topikal ilaçlar kullanılır. Uygulanacak krem hekimin anlattığı şekilde ve sürede 1 ya da 7-10 gün arayla 2 kez uygulanır. Hastanın yakın temasının olduğu kişilere de şikayeti olmasa da tedavi verilmelidir. Tedavi sonrasında kaşıntı birkaç hafta daha azalarak devam edebilir. Bu sürede antihistaminikler kullanılır. Kişisel eşyalar, nevresim takımları yıkanıp ütülenmeli ya da kuru temizlemeye verilmelidir.